"ngồi bên dòng sông nhớ đời mình
chiều đã vàng phai trên đầu non
đàn chim về thăm những cánh hồng
hỏi tiếng ngàn năm trên cỏ xanh"
(Trịnh Công Sơn)
... Như lời của dòng sông đã nhắn gởi, như lời của định mệnh đã gởi trao, một lần thì thầm với anh, trong quạnh hiu, trong tiếng thở dài, nói về cho hết một đời, một trăm năm để nhớ, một kiếp phù sinh để đếm, của một kiếp phận làm người... như Câu Chuyện Giòng Sông và tiếng ngỏ lời bất tận của một Hermann Hesse.
Đêm nay và những ngày mai, nơi vũ trụ vẫn còn chuỗi thời gian đang lộng gió, anh sẽ không còn được nghe tiếng nói của dòng sông để nhớ lại đời mình. Anh đã ra đi trước kỳ hẹn hoàng hôn và đã để lại những tiếc thương "đa chiều" từ bao người ngỡ ngàng khi được biết... "một trăm năm sau mãi ngủ yên, khi ngàn lá vẫn còn xanh, khi đời sống vẫn bình yên..." và bây giờ anh đã thực sự ngủ yên... không còn chút ưu tư... không còn chút não phiền... đã không quá kỳ hạn của 62 năm làm du sĩ.
Từ 1939, anh đã đến như một khúc thiền điệu đi vào lòng đời giữa hai lằn đạn, và năm 1958-1959 Ướt Mi đã ra đời. Những năm dài sau đó, giòng nhạc anh đã thăng hoa nẩy nở trên quê hương. Anh đã có lần tự nhận "chỉ là một tên hát rong đi qua miền đất nầy để hát lên những linh cảm của mình về những giấc mơ đời hư ảo", và bây giờ anh đã xong cuộc và đã trở về. Ngày hôm trước anh đến, đêm qua anh đã ra đi, như cánh vạc bay, một lần để bay, như bài đoạn tuyệt cuối cùng, trở về với gió...
Bây giờ, đêm nay, ngày mai... giòng nhạc của anh đã đi vào lịch sử. Đã biết bao người nhớ về anh, thở hơi thở của anh, nhìn cái nhìn của anh, nghe những giọt tâm tư của anh, để ao ước trôi về với giòng nhạc của anh như đã muôn lần trôi. Trước ngọn gió buồn thân phận trên cánh đồng cô liêu của anh, mọi người có thể tìm thấy nơi đó có một bóng con người đang nhủ thầm về cuộc đời. Và cũng thấy, nơi đó có cơn mưa đang rơi từng hạt tâm tư trước cánh mây phù sinh đang vẫy gọi. Tất cả còn lại chỉ là tình yêu, tình yêu bất tận, giữa người và người, mà chính anh, từ những đêm dài trăn trở, thao thức... đã mong được trao tặng người qua lời ca của một dòng sông. Bây giờ... và ngày mai... biết bao người vẫn mãi nhớ về anh như anh vẫn còn sống trong từng nhịp tim ở mỗi người... bởi "những người đến không vì mong, những người khuất không vì quên"... và hôm nay anh đã khuất, thật sự đã khuất, khác nhau với người còn ở lại chỉ trước sau một khoảng cách. Những tiếc thương về anh đã đang được đan kết lại như vầng trời trắc ẩn vẫn còn thêu dệt muôn chiều... mãi nhớ về giòng nhạc thiền tính của một Trịnh Công Sơn.
Thay cho lời tiễn biệt, xin gởi đến anh đôi dòng ưu tư và cảm thông với kẻ đã về, và xin chúc anh an bình, mãi mãi an bình, như những gì anh đã mong mỏi cho chính anh, cho chính người, cho chính cuộc đời hôm nay, cho thế hệ tương lai ngày mai, cho thế giới nắng sáng an lành, mà bình minh reo vang hôm nay sẽø mãi ở những ngày sau... để được "ngồi bên dòng sông nhớ nụ cười" trong bình yên và mãn nguyện cuối cùng.
Tiếng nhạc anh mãi vẫn âm vang tiềm thức như những vết ấn sâu trên mặt đất đang xoay vòng... Và rồi, một buổi chiều đông, những người lại đến, những người lại đi, như cánh hạc bay đến từ hư vô và trở về quy tụ cùng hư vô. Và ngay trong thoáng mờ im lặng ngoài cõi gió, ở một cái chớp mắt, từ những gì không ước hẹn định kỳ, nhưng tất cả vẫn sẽ phải trở về, như một chức phận nhận lãnh... cũng như anh đã trở về, một lần như anh đã nói, trở về... chốn cũ bình yên. Và tình yêu đây, của anh, của người, của tất cả, hôm nay, ngày mai... xin gởi lại, như hành trang đang bỏ dở giữa chặng đường, còn có cho nhau để trao tặng người.
Ban Biên Tập Hồn Quê