SẦU RIÊNG
LINH BẢO **1948**
Hoài nép ḿnh sau cánh cửa nh́n ra
ngoài. Bến tàu hôm nay rộn rịp lạ thường. Các tàu Nam-vang đă về. Tàu Long-xuyên,
Cần-thơ cất hàng đi. Mấy hôm trước mặt nước im lặng và b́nh thản bao nhiêu th́
hôm nay rộn rịp bấy nhiêu.
Hoài vẫn có thói quen rảnh việc là nh́n
ra bờ sông. Đối với Hoài bờ sông có một sức quyến rũ say sưa lạ lùng. Nh́n
gịng nước chảy vô tư, Hoài cũng có thể nảy ra trăm ngh́n suy tư. Những hôm có
tàu đi về, Hoài lại trông ra bờ sông rất lâu, để ư nh́n và cố đọc những cảm
xúc trên nét mặt của kẻ biệt ly, người tái hợp.
Có những người về không ai đón, và cũng
có những kẻ đi chẳng ai đưa. Hoài là người đưa và đón họ trong yên lặng.
Mỗi một chuyến tàu đi, Hoài nh́n theo
cho đến khi khuất bóng. Mỗi một chuyến tàu về, Hoài nh́n cho đến khi tất cả
hành khách, và người thủy thủ cuối cùng lên bờ. Con tàu nằm yên như nghỉ mệt
sau một thời gian sóng gió.
11 giờ đêm. Khu vực chiếm đóng trở nên
yên tĩnh. Thỉnh thoảng chỉ một ít tiếng giày của toán quân viễn chinh đi tuần,
Hoài mở cửa ra hiên nh́n xuống đường: Trăng sáng xanh xanh, dăy núi xa ở bên
kia bến mờ mờ trong sương đêm, trông như một bức tranh thủy mạc. Mấy chiếc
thuyền đánh cá ban đêm cũng đă vào bến. Đêm yên tĩnh và lạnh lẽo. Bóng những
lá cây vẽ lên tường lấp lánh như một bức mành hoa. Đêm nào Hoài cũng nh́n bức
tranh bất di bất dịch ấy không hề chán mắt.
Hoài bỗng chợt nhớ đến ban chiều nàng
đến thăm chị Mỹ, một cô bạn gái nàng quen từ 5, 6 năm trước ở một tỉnh miền
Trung Bắc. Sau một thời gian xa cách hai chị em bỗng gặp lại ở một nơi xa lạ,
Hoài mừng rỡ hỏi thăm tin tức bạn bè thân sơ ngày xưa ai c̣n ai mất.
Chuyện tṛ một lúc bỗng ở ngoài đi vào
một thanh niên, Mỹ giới thiệu là em trai chị. Hoài ngạc nhiên hỏi:
- Sao hồi trước em không biết
anh này. Em chỉ c̣n nhớ anh Hùng thôi v́ anh ấy có bộ râu quai hàm ghê quá.
Thạch, chàng thanh niên cười:
- Tôi cũng có râu quai hàm, nhưng cô
không biết có lẽ hồi ấy tôi c̣n bé. C̣n bây giờ cô không thấy v́ tôi vừa
mới cạo xong.
Hoài nh́n Thạch bỗng đâm ra lo sợ vớ vẩn.
Thạch có cái vẻ ǵ làm cho nàng phải lo ngại. Hoài nghĩ thầm:
- Muốn cho yên tĩnh mà học, ta cần phải
tránh anh chàng nầy mới được.
Hoài tự dặn ḿnh và nàng đă giữ được
gần đúng như thế. Hoài cố gặp chị Mỹ rất ít, và mỗi lần gặp, Thạch mới hỏi vớ
vẩn mấy câu, Hoài đă kiếm cớ lẩn đi nơi khác.
Chị Mỹ và Thạch sắp xuống tàu đi Pháp
học. Thế là xong Hoài sẽ khỏi phải lo nghĩ không đâu nữa. Thế nhưng chuyện
giấy tờ của Mỹ gặp trở ngại, phải nhờ cậu của Hoài giúp và v́ thế, sự giao
thiệp càng ngày càng gần.
*
Hoài đang đứng ở hiên sau vẫy nước tưới cho một cây con, bỗng giật ḿnh.
Thạch bước lên cầu thang tươi cười bảo:
- Cô Hoài, hôm nay tôi đến chào cô và
bác đây.
- Có chuyện ǵ thế anh?
Hoài cười, nhưng thấy như có chút ǵ
ngao ngán và mến tiếc.
Thạch đến cạnh Hoài hỏi:
- Cây ǵ thế cô? Cây ǵ mà tôi thấy cô
ngày đêm săn sóc măi. Cái cây nầy làm cho có người phải ao ước.
- Cây Sầu riêng đấy anh ạ.
Thạch tinh quái:
- Cô mà cũng “ sầu riêng” à? Tôi cứ
tưởng tim cô bị ướp nước đá từ hàng trăm năm kia đấy. Lúc nào cũng lạnh như
băng.
Hoài mỉm cười:
- Anh tưởng thế đấy!
- Cô trồng làm ǵ thế?
- Nhân có người bạn biếu mấy quả sầu
riêng, tôi lựa quả ngon nhứt lấy hột ươm chơi.
Thạch tinh quái:
- Sao họ biếu sớm thế? Tôi th́ tôi đợi
đến đúng ngày cưới kia.
- Anh cũng biết câu chuyện ấy à?
- Không, câu vừa rồi tôi bịa ra.
Chuyện thật thế nào có ly kỳ lắm không?.
- Tôi kể anh nghe nhé. Ngày xưa, à, mà
cũng không xưa lắm đâu. Có...
- Vâng, có thể là ngày nay, có thể là
hiện tại, giờ nầy, phút nầy và chốn này.
Hoài nhăn mặt:
- Anh lại đùa. Thôi không kể nữa.
- Tôi xin nghiêm, xin lắng tai nghe câu
chuyện t́nh lâm ly bi đát.
- Ngày xưa có hai người yêu nhau lắm.
- Yêu nhau lắm lắm chứ!
- Đấy, anh lại đùa rồi!
Thạch đứng thẳng người, ṿng tay lại:
- Thưa bà chúa, tôi xin nghiêm.
- Thế th́ được. Ngày xưa có hai người
yêu nhau lắm, nhưng không lấy được nhau.
- V́ sao thế cô?
- V́ người con gái bị cha mẹ gả chồng
khác. Đến ngày cưới anh chàng đem biếu người yêu mấy quả sầu riêng, để nhắc
cho cô nhớ rằng tuy cô vui với t́nh duyên mới, chàng vẫn nhớ cô, và vẫn ôm mối
“ sầu riêng” một ḿnh. Cô dâu đến giờ phút ấy đau khổ quá. Muốn tỏ cho người
yêu biết cô chỉ yêu một ḿnh chàng nên cô tự tử. Anh chàng kia không ngờ ḿnh
làm cho người yêu chết nên cũng tự tử theo.
- Thế c̣n chú rể có tự tử không?
Hoài bật cười:
- Không, v́ nếu chú rể cũng chết nốt th́
rắc rối lắm. Họ sẽ lại tranh nhau ở thế giới bên kia nữa.
- Theo ư cô th́ sao? Nếu cô là cô dâu
cô có tự tử không?
Hoài ngẫm nghĩ:
- Không, nếu một khi tôi đă yêu và được
yêu th́ làm ǵ có cái đám cưới chết người ấy.
- C̣n ư anh thế nào?
Thạch cười:
- Tôi ấy à, ư tôi th́ anh chàng ấy dốt
lắm. Ở địa vị xí hụt ấy tôi sẽ không biếu mấy quả sầu riêng đâu.
- Để chả ai chết cả phải không?
- Không tôi biếu luôn mấy xe vận tải sầu
riêng. Tôi mua cả mấy vườn sầu riêng chở đến biếu nàng. Nhà nàng sẽ chất đầy
sầu riêng và mùi sầu riêng bay ra sẽ làm cho hai họ phải chạy mất. Đến lúc chú
rể cũng chạy nốt th́ tôi sẽ thế vào cái chỗ trống ấy. Và nếu cần phải có người
chết câu chuyện mới ly kỳ, tôi sẽ cho chú rể tức uất lên mà chết. Chứ người
chết nhứt định không phải là cô dâu của tôi.
Hoài cười, Thạch cũng cười. Ngẫm nghĩ
một lúc Thạch bảo:
- À quên, tôi sắp xuống tàu, cô chúc ǵ
cho tôi nào?
Hoài lạnh nhạt:
- Chúc anh à, chúc anh bao giờ cây sầu
riêng này có trái th́ anh thành tài trở về.
Thạch tái mặt:
- Sao cô ác thế! Cô trồng cây trong lon
sữa ḅ th́ c̣n ra trái thế nào được. Nhưng thôi, tôi cũng cám ơn cô, và chào
cô, lần này là lần cuối cùng.
Thạch cầm mũ quay lưng đi. Hoài biết
ḿnh lỡ lời hốt hoảng gọi:
- Thạch, anh Thạch!
Thạch quay lại đến bên cạnh Hoài, nh́n
thẳng vào mắt nàng. Một chốc Thạch sẽ cúi xuống hôn trên đôi mắt rưng rưng lệ.
- Hoài xin lỗi Thạch!
Thạch nắm chặt tay Hoài:
- Em chờ anh 6 năm nhé?
*
Trời chiều vàng một mầu ly biệt, một ít
mưa bụi làm mờ mặt nước trong veo. Thạch đă đi rồi ! Bức tường sừng sững
trước mặt mờ lẫn trong mưa. Thấy mắt ḿnh ươn ướt và hơi lạnh thấm vào đến
ngực. Hoài vội khép chặt cửa sổ.
Tiếng c̣i tàu Nam Vang thét lên một
hồi rùng rợn. Hoài giật ḿnh bịt tai. Bao nhiêu dè dặt của nàng đều hóa ra vô
ích cả. Hoài nhớ đến những hôm nàng đă cố làm ra vẻ lạnh lùng với Thạch,
tưởng ḿnh chỉ gắng kiên nhẫn một lúc, để tránh những ưu phiền t́nh cảm
vướng bận lâu dài về sau, Hoài thở dài:
- Chạy trời không khỏi nắng. Anh chàng
ấy thế mà nguy hiểm thực. Giờ phút cuối cùng cũng c̣n giăng bẫy được.
Hoài nhớ đến những hôm chủ nhật cùng chị
Mỹ đi lễ nhà thờ lớn, Hoài không theo Chúa nhưng chỉ theo Mỹ cho vui. Qú
dưới chân Đức Mẹ, chị Mỹ lẩm nhẩm cầu nguyện. Hoài cũng cầu nguyện. Nhưng
không phải như những cô nàng mơ mộng “ Em khấn cùng trời Phật. Sao cho em
lấy chàng.” Hoài cầu nguyện ngược lại.
Pḥng trọ tạm thời cho sinh viên chờ
tàu của Mỹ bé nhỏ, chỉ có 2 cái giường xếp vải cho hai chị em. Những lúc Hoài
đến thăm buổi trưa vắng Thạch, Hoài thấy sung sướng được nằm trên giường
Thạch, gối lên gối Thạch, được ôm lấy mền Thạch đắp, được nh́n ảnh Thạch trên
tường mà Thạch không bao giờ biết được.
Và khi Hoài ra về, Thạch nằm lại chỗ
của ḿnh, thấy mùi nước hoa của Hoài c̣n thoang thoảng, vấn vương trên chiếc
gối trắng tinh. Thạch lại nhớ đến Hoài. V́ cũng như Hoài, Thạch như đang cố
gắng vượt qua một ma lực huyền bí đầy quyến rũ. Những lúc chỉ có hai
người Thạch lại càng nghiêm trang hơn, và tránh nh́n thẳng vào mắt nhau. Cả
hai cùng có cái cảm tưởng như đang đi trên một con đường dốc trơn, nếu lỡ
trượt chân một cái là không c̣n gượng được nữa. Hoài trang trọng và lạnh lùng,
Thạch cũng thản nhiên nghiêm nghị. Thế nhưng cả hai trong thâm tâm cùng cảm
thấy một trời giả dối bao trùm..
Thạch sắp xuống tàu đi Pháp. Họ sẽ buồn
v́ phải xa nhau không biết đến bao giờ, nhưng cả hai cùng mong cho ngày đi
chóng đến gần, h́nh như mong như thế sẽ thấy ngày giờ dài ra một chút. C̣n
được gần nhau thêm một lúc, mà trong lúc ấy, trái lại họ cũng mong cho chóng
xa nhau ngay.
Những ư tưởng trái ngược ấy cứ thi nhau
dằn vặt tâm hồn hai người bạn trẻ. Kẻ nọ mong người kia chóng đi cho khuất hẳn,
để ḿnh yên thân. Thế nhưng tấn kịch dù có kéo dài đến đâu cũng có lúc phải hạ
màn. Hoài nhớ đến hôm tiễn Thạch đi, bàn tay bé nhỏ của nàng nắm chặt tay
Thạch, nghe nhắc lại lời hứa hẹn : “6 năm, em nhé!”ù
Tàu từ từ rời bến, bao nhiêu là khăn
tay vẫy, nhưng trong tất cả rộn rịp của một chuyến tàu biệt ly, Hoài chỉ nh́n
thấy riêng một đôi mắt đăm đăm.
Chiếc Ville d’Amienne đă mang Thạch đi
Pháp. Mấy tháng sau, chiếc Trung Quốc cũng mang Hoài đi Hương cảng. Thế là kẻ
Đông người Tây. Cậu của Hoài từ lâu đă chuẩn bị cho Hoài học trường Tàu
ở Chợ Lớn, chủ ư gởi sang Hongkong học tiếp để tương lai chỉ huy tiệm
nhánh của ông ở đó. Đứa cháu và cũng là đứa con nuôi duy nhất mà ông tin
cậy thương yêu.
Hương cảng đẹp biết bao nhiêu! Lúc
hoàng hôn xuống tàu sang bến Cửu long, nh́n ngược trở lại Hương cảng, những
ánh đèn trên các đỉnh núi xa trông lấp lánh rực rỡ như muôn ngàn v́ sao từ
trên trời rơi xuống. Nh́n thiên hạ dập d́u Hoài cảm thấy bơ vơ một cách lạ!
Chưa đến ngày tựu trường Hoài theo mấy nguời bạn vào Quảng châu chơi.
Gần một tháng trời ở Quảng châu chiều nào nàng cũng ra vườn hoa sau nhà đi
bách bộ, hay ngồi trên tấm ghế đá đọc sách, ngắm cây cảnh.
Cái vườn hoa nầy lúc xưa chắc hẳn đẹp
lắm. Những đ́nh, tạ, thư viện, bể cá đều chạm trổ công phu. Những cây đại thọ
như từng sống cả trăm năm, hồ sen rộng lớn chèo được thuyền, Ngày xưa
phải là nhà của một người giàu có, nhưng nay vật đổi sao dời, tất cả các
tác phẩm chạm trỗ đều nức rạn, thân cây chết cứng giữa ḷng đất khô nẻ.
Cả một nếp phong nhă thời xưa, bây giờ chỉ c̣n lại dấu vết một ít sườn và
gạch đá đổ vụn tiêu điều.
Hoa nhăn rụng xuống đầy cả đầu Hoài,
Minh một em bé Tàu độ 6, 7 tuổi chạy đến bên Hoài làm quen. Nó dạy cho Hoài
“ Long nhăn” tiếng Tầu gọi là “ Lùng ngạn” Hoài xoa đầu nó bảo:
- Tôi không ăn được nhăn nầy đâu.
Minh nhặt những cánh hoa vương trên
vai nàng ngạc nhiên hỏi:
- Cô không có răng sao?
Câu hỏi ngây thơ làm Hoài bật cười. Nó
không hiểu ư Hoài nói không ăn được v́ sắp về lại Hương cảng.
Hoài chợt nhớ đến cây sầu riêng của
nàng. Không biết có ai săn sóc không? Hay vẫn c̣n ở trong lon, hay đă khô,
đă chết?
C̣n Thạch, giờ nầy Thạch ở đâu? Thạch
đang làm ǵ? Thạch vào trường nào? Thạch c̣n nhớ đến Hoài không, hay “ đi là
hết”. Hoài không hề nhận được tin tức ǵ của chị Mỹ. Hoài chỉ biết Mỹ ởï
trong một trường Xơ viø từ lâu chị đă có ư muốn thành một nữ tu sĩ.
Nhớ đến Thạch, Hoài lại thấy một cảm
giác âm ấm ở ngực, nồng nồng ở cổ và cay cay ở mắt.
Bé Minh nh́n nàng ngạc nhiên:
- Ô ḱa, cô không ăn được nhăn nên khóc
đấy ư?
Trải qua một thời gian tâm trí xáo trộn,
Hoài như đă dịu được những ấm ức không tên, Hoài đă t́m thấy được liều
thuốc an thần. Những lời hứa hẹn dù rất chân thành nhưng khi ư chuyển thành
lời, lời s ẽ ḥa lẫn với không gian rồi tan biến vào hư vô. Vậy th́ đừng
dùng hứa hẹn làm vật liệu để xây tù ngục cho cuộc đời.
Nhớ ngày cậu Hoài tiễn Hoài xuống tàu căn dặn:
Hoài thương cậu th́ hăy nhớ lời cậu, coi như cẩm nang để xử lư việc đời. Đó là
“Đừng để cho bất cứ cái
ǵ làm phiền ḿnh.
Đừng để cho bất cứ ai làm ḿnh phiền.”
Bây giờ Hoài coi thường nhưng một ngày
nào đó con sẽ dùng nó làm cái phao …
Nắm được “ cái phao” Hoài cười đùa
hồn nhiên vui vẻ như xưa. Nhưng thực ra, mùi “sầu riêng” của mối t́nh đầu
như mớ bùn đă ch́m xuống tận đáy. Mặt nước trong veo có vẻ tinh sạch quá
chừng. Nhưng hăy để yên, dù có “phao” hay không, nếu động đến là nước lại
vẩn đục, ḷng lại xao xuyến .
Linh Bảo